Is een warmtepomp interessant?

Nu fossiele brandstoffen weer wat goedkoper zijn, wordt de terugverdientijd van een warmtepomp langer. Maar er is nog altijd het ecologische argument.

Een warmtepomp mag dan wel veel klimaatvriendelijker zijn dan een gasketel, het is niet (meer) zo dat dit een financieel voordelige optie is voor de verwarming van je woning. Dat blijkt uit een studie die werd uitgevoerd door de onderzoekscentra VITO en Energyville. Na de Russische inval in Oekraïne in 2022 konden installateurs de vraag naar warmtepompen niet bijhouden. Nu is die recordverkoop voorbij en is er sprake van een terugval.

Wat is de verklaring? Daarvoor moeten we in eerste instantie naar de gasprijs kijken, die aanzienlijk is gedaald. Want uit het onderzoek van VITO/Energyville blijkt dat, louter financieel bekeken, de installatie van een warmtepomp in woningen met een gemiddelde of slechte isolatie op middellange termijn niet (langer) rendabel is. De onderzoekers benadrukken dat gas op dit moment nog redelijk betaalbaar blijft, terwijl elektriciteit duurder is. Dit komt omdat de elektriciteitsrekening een aantal extra kosten bevat, waaronder de hoge distributiekosten. Dus zolang dit onevenwicht in tarieven tussen gas en elektriciteit niet wordt aangepast, zal voor de aanschaf van een warmtepomp een hogere investering nodig zijn dan voor een nieuwe gasketel. Concreet bedraagt de terugverdientijd van een dergelijk systeem in België nu ongeveer vijftien jaar. De prijs van een lucht/water-warmtepomp schommelt meestal tussen 7.000 en 13.000 euro, de installatie inbegrepen.

De prijs van een warmtepomp schommelt tussen 7.000 en 13.000 euro.

Waarom ligt die prijs zo hoog? Om je huis te verwarmen of te koelen, vangt een warmtepomp de energie op uit de calorieën in de lucht en geeft deze vervolgens in de vorm van warmte af aan je verwarmingssysteem. Maar dit proces vereist wel een precieze, geavanceerde mechanica, waarbij men gebruikmaakt van onderdelen zoals een compressor, een expansieventiel of een warmtewisselaar. Bekijken we het vanuit ecologisch oogpunt, dan zien we dat een warmtepomp zelfs bij koud weer calorieën aan de omgevingslucht onttrekt, waarbij het één eenheid elektrische energie omzet in drie eenheden warmte. Daarom kunnen warmtepompen een belangrijke bijdrage leveren aan de reductie van de vraag naar energie en dus de uitstoot van broeikasgassen.

Premies om de factuur te verzachten. Voor de overheid maken warmtepompen deel uit van een hele reeks oplossingen om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zoals olie en gas terug te dringen. Daarom geldt een btw-tarief van 6% voor deze pompen, zelfs voor huizen die minder dan 10 jaar oud zijn. Er is ook een hele reeks gewestelijke en gemeentelijke subsidies beschikbaar. Maar die zijn aan zoveel verschillende voorwaarden verbonden dat het onmogelijk is om ze hier allemaal op te noemen. Vraag ernaar bij het energieloket in je gemeente of gewest. En banken bieden energieleningen aan tegen zeer aantrekkelijke tarieven.