Je samenlevingsvorm heeft gevolgen

Hoe je samenleeft maakt niet zoveel uit, zou je kunnen denken. Juridisch is dat nochtans wél zo. Denk maar aan het erfrecht, het overlevingspensioen, de huurovereenkomst, je financiën.

In het februarinummer van Plus Magazine (nu in de winkel) vind je een artikel over de gevolgen van je samenlevingsvorm voor je financiën. Belangrijk is onder welk stelsel je getrouwd bent. Is dat onder het wettelijk stelsel, dan zijn er 3 vermogens – 2 eigen vermogens en een gemeenschappelijk – en dan kan het wel eens ingewikkeld worden. In de eigen vermogens van de partners zit al wat ze al hadden voor hun huwelijk en al wat ze nadien gekregen hebben via erfenis of testament. Dat lijkt duidelijk. Maar… de huurinkomsten van het appartement dat een partner al had voor zijn /haar huwelijk zijn dan weer gemeenschappelijk. En ook het eigen loon van elk van de partners zit in het een gemeenschappelijk vermogen. Zo simpel is het dus niet!

Geen gemeenschappelijk vermogen

Op het vlak van het vermogen is het eenvoudiger voor samenwoners: er is geen gemeenschappelijk vermogen, net zoals voor koppels die getrouwd zijn met scheiding van goederen. Voor hen blijft het loon een eigen goed. Natuurlijk kan je wel dingen samen aankopen. Die goederen zijn dan ‘in onverdeeldheid’.

Voor samenwoners zijn er dan weer andere aandachtspunten, zoals het erfrecht bijvoorbeeld. Daar zit om te beginnen een groot verschil tussen wettelijk en feitelijke samenwoners. Wie gewoon op hetzelfde adres woont (en dus feitelijk samenwoont) erft niet van zijn/haar partner. Zonder testament erf je niets, ook niet als je al een half leven samenwoont en kinderen hebt. Wettelijke samenwoners (die een verklaring hebben afgelegd op de gemeente) erven wel van mekaar, maar niet zoveel als wie gehuwd is. Ze erven het vruchtgebruik van de gezinswoning en huisraad. En wat als het gezin de gezinswoning huurt? Dan is dit erfrecht eigenlijk ‘een lege doos’.

Huurovereenkomst

Ook op het vlak van de huurovereenkomst is er een verschil. Feitelijke samenwoners die een huurovereenkomst aangaan, zullen niet beschouwd worden als mede-huurders ten opzichte van elkaar. Enkel degene die het contract heeft ondertekend, is gebonden. Hij alleen is verantwoordelijk voor het betalen van de huurprijs en hij alleen kan de huur opzeggen zonder instemming van zijn partner. Als de feitelijk samenwoners samen aansprakelijk willen zijn, moeten ze dus elk de huurovereenkomst ondertekenen.

Als een getrouwd of wettelijk samenwonend koppel een woning wil huren, zullen ze elk aansprakelijk zijn voor het betalen van huur. Ze worden van rechtswege als mede-huurders van elkaar beschouwd, zelfs als de huurovereenkomst slechts door één van de partners werd getekend. Bovendien zijn de samenwoners hoofdelijk aansprakelijk voor het betalen van de huur.

Wat het overlevingspensioen betreft, dat is er enkel voor wie gehuwd is. Noch wettelijk, noch feitelijke samenwoners kunnen er beroep op doen.