Al maanden wordt er betoogd tegen de pensioenhervorming. En niet enkel in België. Ook in Frankrijk, Groot-Brittannië en elders klinkt protest. De halve wereld is in de ban van de pensioenleeftijd en hoe de pensioenen betaalbaar houden.
Kijk maar naar Zweden: daar kondigde de Zweedse sociaal-democratische regering in februari aan dat de minimumleeftijd om op pensioen te kunnen, zou worden opgetrokken van 61 naar 64 jaar, met de mogelijkheid om tot 69 jaar te werken i.p.v. 67. “Langer werken is nodig om degelijke pensioenen veilig te stellen”, klonk het. De Japanse regering gaat nog een stap verder. Ze schetste “een samenleving waar alle generaties actief mogen blijven” en stelde voor om ook na 70 jaar met pensioen te gaan. Ambtenaren mogen er zelfs tot 80 jaar werken. Let wel: ze mogen, ze moeten niet!
Vanwaar die bekommernis? Het is de tewerkstellingsgraad van de bevolking (die afhangt van het werkloosheidspercentage en de pensioenleeftijd) die bepaalt of er voldoende rijkdom wordt gecreëerd. Volgens berekeningen van de OESO zou de legendarische productiviteit van de Belgische werknemers ons land in 2015 een inkomen per tewerkgestelde van 111.753 dollar hebben opgeleverd. Dat is 22,7% meer dan Duitsland dat jaar! Ongelooflijk, niet? Maar als je het per inwoner bekijkt, staken onze oosterburen ons met 5% voorbij. En dat heeft alles te maken met onze lage tewerkstellingsgraad.
Uiteraard telt niet enkel de officiële rijkdom, die welke wordt berekend op basis van het Bruto Binnenlands Product. Dat zou een kaakslag betekenen voor de huisvrouwen (en huismannen) die hun kroost opvoeden en zich even hard, zo niet harder, uitsloven dan werknemers. Maar ook voor al die vrijwilligers, waaronder veel gepensioneerden, die de samenleving enorme diensten bewijzen. Om nog te zwijgen van de oma’s en opa’s die voor hun kleinkinderen zorgen. Helaas is het zo dat enkel de officiële rijkdom – de inkomens waarop belastingen worden geheven – geld in het laatje van de Staatskas brengt. Waarmee dan het onderwijs, de gezondheidszorg, de pensioenen enz. worden gefinancierd. Vandaar al deze hervormingen, zowat overal ter wereld. Ze zijn een reactie op het feit dat de bevolking veroudert. Of zelfs daalt, zoals in Japan. Nochtans ligt de effectieve pensioenleeftijd bij Japanse mannen op 70 jaar en meer, net zoals in Korea, Chili en Mexico. Ook in Europa veranderen de dingen, en heel snel zelfs. In Frankrijk, een land met een historisch vroege uitstapleeftijd, is het percentage burgers dat nog op 60 actief is, gestegen van 36% in 2010 tot 74% in 2016! Ook al heb je je eigen mening en wensen, je kan moeilijk de vloedgolf negeren als je wil begrijpen welke kant de wereld opgaat.
