Samen huren is het nieuwe alleen wonen

Alleen wonen is duur. Geen wonder dus dat heel wat mensen ervoor kiezen om samen een huis of appartement te huren. Goed idee, maar wees je bewust van een aantal gevolgen.

Jongeren doen het massaal tegenwoordig. Ze huren samen een huis of appartement en kunnen zo een aantal kosten delen. Ook dit is een vorm van deeleconomie, zou je kunnen zeggen. En het fenomeen beperkt zich niet tot jongeren. De huur delen kan op elk moment in je leven een (tijdelijke) oplossing bieden om de woonfactuur wat te verlichten. Bijvoorbeeld na een scheiding. In dit artikel hebben we het over samen iets huren in plaats van alleen. Je deelt dus alle gemeenschappelijke ruimtes, alsof je zou samenhuizen als een gezin. Samen wonen kan ook via cohousingprojecten die speciaal daartoe bestemd zijn, met eigen en gemeenschappelijke ruimtes, maar dat is niet waar het hier om draait.

Wettelijk of feitelijk samenwonen

Het is niet omdat je als vrienden samen een huis of appartement huurt, dat je geen verklaring van wettelijk samenwonen kan afleggen bij de burgerlijke stand van je gemeente. Tenzij je met meer dan twee bent, dan is enkel feitelijk samenwonen mogelijk. Wat het huurcontract betreft, kan wettelijk samenwonen voordelig zijn, maar besef wel dat er dan ook een aantal rechten en plichten ontstaan. Zo kan jouw medehuurder dan het vruchtgebruik van de huisraad van jou erven, bijvoorbeeld. Blijven jullie feitelijke samenwoners, dan zijn jullie ongebonden. Maar tekent je medehuurder de overeenkomst en jij niet, dan heb je als feitelijke samenwoner geen poot om op te staan!

Teken mee de overeenkomst

Hebben jullie gekozen om wettelijk samen te wonen, dan zijn jullie allebei huurder, ook al tekent maar één van jullie de overeenkomst. De verhuurder kan dan beide huurders aanspreken voor de volledige huurprijs. Als hij het huurcontract wil beëindigen moet hij ook beide medehuurders apart opzeggen en elk een aangetekende brief sturen. Toch raden we aan dat beide wettelijke samenwoners het huurcontract tekenen. Een wettelijke samenwoning kan immers eenzijdig door één van beiden worden opgezegd, zonder dat de andere daarvan op de hoogte is. Op dat moment vervalt de plicht van de verhuurder en heeft degene die niet mee tekende geen rechten meer.

Als één van jullie vertrekt, doe je er goed aan de huurovereenkomst te wijzigen in samenspraak met de verhuurder, zodat wie vertrekt niet meer kan worden aangesproken voor eventuele achterstallige huur.

Wonen jullie als medehuurders feitelijk samen, dan heeft enkel degene die het huurcontract tekende rechten. Dan is het dus zeker belangrijk om mee het huurcontract te tekenen, zo niet kan degene die tekende het contract zomaar opzeggen, zonder de ander daarvan op de hoogte te brengen. Anderzijds heeft wie niet mee tekende ook geen plichten en kan hij niet worden aangesproken om (achterstallige) huur te betalen of een vergoeding voor huurschade. Ook niet als hij verantwoordelijk is voor die schade. Allebei tekenen is bij feitelijke samenwoners dus zeker een wederzijdse bescherming.

Zelfde pensioen, lagere uitkering

Voor wie een pensioen krijgt en samenwoont verandert er niets. Wie een werkloosheidsuitkering krijgt en samenwoont met iemand anders, moet weten dat zijn uitkering als samenwoner lager zal liggen dan als alleenstaande. Ook bij een ziekte-uitkering kan het een rol spelen of je samenwoont of niet. Het eerste jaar dat je ziek bent is de periode van primaire arbeidsongeschiktheid. Vanaf de eerste dag van de zevende maand zal er enkel rekening worden gehouden met het feit dat je samenwoont als je een minimumuitkering krijgt (als 60% van jouw begrensd loon onder de minimumuitkering valt). Voor alle anderen maakt de gezinssituatie dat eerste jaar niet uit. Dat verandert vanaf het tweede jaar dat je ziek bent (vanaf dan heet het invaliditeit). Dan zal je uitkering dalen en wordt er rekening gehouden met het inkomen van de persoon met wie je samenwoont. Wettelijk of feitelijk maakt op dat moment helemaal niets uit.

Anders belast?

Als je samen huurt en jullie werken allebei, zal jullie nettoloon niet veranderen, of je nu wettelijk of feitelijk samenwoont. Tenzij één van beiden een laag inkomen heeft. Dan kunnen wettelijke samenwoners, net als gehuwden, het huwelijksquotiënt toepassen. Een deel van de inkomsten van wie meer verdient wordt dan overgeheveld naar degene die minder verdient en zo zullen jullie uiteindelijk minder belastingen betalen. Feitelijke samenwoners worden door de fiscus als alleenstaanden beschouwd en kunnen geen huwelijksquotiënt toepassen.