Ondanks de conflicten blijft de olieprijs ‘stabiel’. Hoe komt dat? Omdat de Arabische landen niet langer de meeste olie produceren, het zwarte goud waarvan iedereen hoopt zonder te kunnen.
Problemen met het scheepsverkeer in de Rode Zee, het Israëlisch-Palestijns conflict, de spanningen met Iran, de oorlog in Oekraïne ... Al deze gebeurtenissen leken een sterke stijging van de olieprijzen in de hand te werken. Maar die kwam er niet.
De belangrijkste reden: de Verenigde Staten zijn de grootste olieproducent ter wereld geworden. Bij tekorten kunnen ze de markt gemakkelijk bevoorraden. De Amerikaanse schalieolie, hoewel controversieel vanwege de negatieve impact op het milieu, heeft het de energiemarkt veranderd. 20 jaar geleden produceerden de VS 7 miljoen vaten olie per dag en verbruikten ze er 21 miljoen. Vandaag is de productie veel groter dan het verbruik. Sinds 2019 zijn de VS een olie-exporteur geworden. Daardoor heeft de OPEC (Organisatie van olie-exporterende landen) een deel van haar invloed verloren. Zonder Amerikaanse schalieolie zou de prijs van een vat olie meer dan 150 dollar bedragen.
De dominantie van de VS op de oliemarkt verandert de situatie. Het is nog geen garantie dat er nooit prijspieken meer zullen komen, maar de klappen zullen minder hevig zijn. Daarom willen de oliesjeiks de prijs van ruwe olie aanzienlijk verlagen. De Emiraten, een van ’s werelds grootste olieleveranciers, is van plan om zijn olieproductie met 25% te verhogen. Volgens het Internationaal Monetair Fonds zullen ook andere OPEC-leden hun productie verhogen.
De VS produceren vandaag meer olie dan de Arabische landen.
Waarom doen ze dat? Zolang olie meer dan 65 dollar per vat kost, blijft het voor de VS rendabel om steeds meer schalieolie aan te boren. Door de olieprijs te verlagen kunnen ze de Amerikaanse concurrenten onder druk zetten. Daarnaast is er ook een vertraging van de Chinese binnenlandse vraag, die een aanzienlijke impact heeft op de invoer van ruwe olie. En ten slotte is er ook de ambitie van Europa om volledig elektrisch te gaan rijden. Wereldwijd waren hernieuwbare energiebronnen in 2023 al goed voor meer dan 30% van de elektriciteitsproductie. De onverbiddelijke overgang naar een koolstofarme wereld zal een grote impact hebben op olieproducenten. Olievoorraden zullen op middellange termijn waarschijnlijk minder waard worden, het is nu dus het moment om zoveel mogelijk te verkopen.
Wat betekent dit voor de consument? Sommigen voorspellen een daling met 20 eurocent per liter brandstof aan de pomp. Andere waarnemers houden het bij een daling van ongeveer 10% op benzine en diesel, afhankelijk van de de dollarkoers Maar voor stookolie zal het effect waarschijnlijk groter zijn, omdat consumenten op dit product minder accijnzen betalen.
