Da Vinci of Dali

Deze kerstvakantie kan je in Antwerpen het volledige werk van Leonardo Da Vinci leren kennen met de expo Leonardo da Vinci – Kunstenaar – Uitvinder – Genie. Liever een letterlijke onderdompeling in het werk van Salvador Dali? Dan moet je in Gent zijn.

Waagnatie, een voormalige opslagplaats bij de Schelde, vormt de locatie voor zowat 100 installaties en kunstwerken -allemaal reproducties – die een volledig overzicht bieden van wat Leonardo Da Vinci (1452-1519) heeft gerealiseerd. Hij was het toonbeeld van het Renaissancistische ideaal van de Homo Universalis: een artistieke, wetenschappelijke en technische duizendpoot, en bovendien zijn tijd ver vooruit.

Aankomen mag!

Wat kan je zoals zien? Zijn experimenten met vliegende toestellen, die eigenlijk erg doen denken aan wat Panamarenko vijf eeuwen later zou maken. Alleen bestonden er in de tijd van Da Vinci nog geen vliegtuigen of raketten. De houten reconstructies tonen dat hij al parachutes, zweefvliegers en vleugels in mekaar stak. Hij experimenteerde ook met een soort waterski’s, duikapparatuur, reddingsboeien maar evengoed met zagen, boren, vlieg- en tandwielen en zelfs robots. Da Vinci gebruikte zijn vernuft helaas ook voor oorlogswapens- en technieken. Alle toestellen zijn door Italiaanse vakmannen minutieus in elkaar gezet, op basis van da Vinci’s originele tekeningen. Fijn is dat je ze ook echt mag aanraken.

Ook reproducties van alle 24 de kunstwerken die Da Vinci ooit heeft gemaakt zijn te zien. Een van zijn meest bekende, het fresco Het Laatste Avondmaal dat zich in een klooster in Milaan bevindt, wordt op ware grootte geprojecteerd. Het origineel is 4,6 m x 8,8 m. Eindigen doe je met de Mona Lisa: wist je dat Da Vinci het eigenlijk nooit heeft afgewerkt en overal meenam, tot hij het aan de Franse koning François I verkocht? Via de Franse koningen kwam het uiteindelijk in het Louvre. En met Salvator Mundi. Dat laatste werk werd in 2017 verkocht voor 450 miljoen euro en is daarmee het duurste schilderij ooit. Desalniettemin bestaat er twijfel of Da Vinci het wel zelf maakte en niemand weet nog waar het zich op dit ogenblik bevindt.

En tot slot nog dit: Da Vinci was zelfs actief als componist. Zijn muziek werd opnieuw opgenomen in Wenen en is te horen tijdens de tour!

In de wereld van Dali

Een hele andere kennismaking met kunst is Inside Dali, een “immersieve ervaring” van het werk van de Spaanse schilder Salvador Dali (1904-1989).

De Sint-Niklaaskerk hartje Gent, met haar 14 meter hoge plafond, vormt het decor voor de 360 graden projectie. Neem plaats in de middenbeuk en laat je gedurende 35 minuten meevoeren naar het magische universum van de schilder. De werken van Dali zijn sowieso al erg bevreemdend en wanneer alle mythologische wezens en surrealistische figuren en composities in beweging komen, raak je helemaal van de werkelijkheid los.

Een beetje duizelingwekkend is de spiegelkubus waar je kan inlopen. De combinatie van projecties en weerspiegelingen doen zelfs de meest standvastige bezoeker een beetje dizzy weer naar buiten gaan. Verwacht hier geen data, toelichtingen of veel duiding bij de werken. Dat is niet het opzet van een “immersive experience”. Enkel onderdompeling. Al krijgt het concept wel de steun van de foundation Gala- Salvador Dali.