Het Lam Gods in Augmented Reality

Dit voorjaar verhuisde het Lam Gods, het meesterwerk van de gebroeders Van Eyck, na negen jaar restauratie naar zijn definitieve stek in de Sint-Baafskathedraal in Gent. Niet alleen het werk in zijn oorspronkelijke pracht, ook het nieuwe bezoekerscentrum, waar je met een augmented realitybril 600 jaar terug de geschiedenis in duikt, is indrukwekkend. Wij testten het uit.

We kiezen voor een standaardtour, gevorderden kunnen ook opteren voor een ‘master of detail’-rondleiding of gezinnen voor een tour op kindermaat. Eerst afdalen naar de crypte, waar de hoogtechnologische bril op ons hoofd wordt gezet. Van zodra dat is gebeurd, doemt een heel andere wereld op. Wanneer we door de AR-bril kijken, ontstaat een virtuele werkelijkheid binnen de reële wereld. Kortom, in de fysieke omgeving verschijnen driedimensionale digitale figuren, hologrammen. Maar geen nood, we zien nog altijd waar we ons bevinden in de crypte. Virtuele pijlen wijzen trouwens de weg.

Antonius Triest en het echtpaar Vijd

Het eerste hologram dat ons begroet is Antonius Triest, die in 1622 bisschop werd van Gent. Hij vertelt over de bouw van de kathedraal door de eeuwen heen en brengt ons naar 1430, bij het echtpaar Vijd, de opdrachtgevers van het Lam Gods. Zij lieten hun eigen kapel bouwen, de Vijdkapel en zijn afgebeeld op hun intussen wereldberoemde altaarstuk, het Lam Gods. Verbluffend is dat je via de AR-techniek getuige bent van een levensechte scène in het atelier. Jan Van Eyck is er aan het werk terwijl Joos Vijd poseert. Ook inzoomen op personages en details is mogelijk.

Even later speelt zich voor onze ogen de woelige geschiedenis af die het schilderij heeft doorstaan. Het mag eigenlijk een wonder heten dat het er nog is: in 1566 ontsnapte het net aan de Beeldenstorm, in de Franse Revolutie werd het meegenomen naar Frankrijk, in WOII naar Duitsland en, begin 20ste eeuw werden twee panelen gestolen uit de kathedraal. Het paneel van de Rechtvaardige Rechters is tot op vandaag spoorloos...

Echte werk als apotheose

Anno 2021 hangt het gerestaureerde Lam Gods optimaal beveiligd in een glazen vitrinekast, die de beste klimatologische omstandigheden garandeert. Het vormt de apotheose van de AR-tour. Wanneer we de bril hebben afgezet, is het twee verdiepingen naar boven klimmen om daar, in de centrale Sacramentskapel het indrukwekkende veelluik in vol ornaat te aanschouwen. Voor het eerst sinds de 16de eeuw in de originele verflaag, want tijdens de restauratie werden alle overschilderingen en vernislagen minutieus verwijderd.