Portiek en tuinpaviljoen Rubenshuis zijn in oude glorie hersteld

Het tuinpaviljoen en portiek van het Rubenshuis in Antwerpen schitteren na een restauratie van anderhalf jaar weer in al hun Italiaanse pracht. Het zijn de meest indrukwekkende en authentieke delen, door de meester zelf ontworpen.

Iedereen kent Rubens als grote schilder, maar ook architecturaal was hij getalenteerd. De portiek en het tuinpaviljoen in zijn eigen huis zijn daar de zeldzame sporen van. Pieter Paul Rubens keerde in 1608 na een verblijf in Italië terug naar Antwerpen en introduceerde zijn fascinatie voor Italiaanse architectuur. In 1610 kocht hij samen met zijn eerste vrouw Isabella Brant een pand aan de Wapper, vlakbij de Meir. Daar liet hij het volgens zijn eigen ontwerp uitbreiden tot een Italiaans palazzetto met een prachtige tuin . De portiek die de scheiding maakt tussen de binnenplaats en tuin oogt monumentaal. Kort na hun voltooiing worden zowel portiek als paviljoen afgebeeld op schilderijen van Anthony van Dyck en ook Rubens zelf gebruikt ze vaak als decor in zijn schilderijen.

Italiaans tuinfeest

Het architecturale erfgoed bevond zich echter in deplorabele toestand. In 2017 kon eindelijk van start gegaan worden met de restauratie, die al sinds 1990 bestudeerd werd. Steenschilfer na steenschilfer werd gereinigd, gevoegd, bepleisterd... Als sluitstuk is een glazen vlinderluifel boven de portiek geplaatst, die de natuursteen moet beschermen tegen de weersomstandigheden.

Op deze manier betreden bezoekers de woning van Rubens opnieuw zoals hij die bedacht heeft: met een spectaculair zicht op portiek en tuinpaviljoen. De triomfboogachtige portiek is trouwens gemaakt naar het voorbeeld van de Porta Pia in Rome. De openingen zijn niet afgerond, maar “geknikt”, een statussymbool enkel voorbehouden voor bijzondere mensen. Bovenop prijken een bronzen Mercurius en Minerva, de goden van schilderkunst en wijsheid. Al zijn deze niet meer authentiek.

Zo’n belangrijke restauratie willen ze bij het Rubenshuis niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Op 27 april wordt de voltooiing gevierd met een Italiaans tuinfeest. Iedereen is welkom voor een picknick in Italiaanse sfeer met verhalenvertellers, muzikanten, Venetiaanse maskers en barokke straatacts, terug naar de oorsprong van de triomfboog en het paviljoen. Dat weekend is het museum ook gratis.