In het Rubenshuis in Antwerpen hangt voortaan “De kunstkamer van Cornelis Van Der Geest” opnieuw te pronken in zijn oorspronkelijke glorie. Het schilderij was meer dan twee jaar weg voor restauratie.
Het gaat om een werk dat in 1628 geschilderd werd door Willem Van Haecht, want in het Rubenshuis hangen niet alleen werken van de meester zelf, maar ook van tijdgenoten die op een of andere manier een band hebben met Peter Paul Rubens. Volgens Rubenshuisdirecteur Ben van Beneden vormt het een kernstuk in de collectie. Het staat trouwens ook officieel op de lijst met Vlaamse topstukken.
Frisse kleuren en tweede paneel
Het vijf eeuwen oude schilderij vertoonde barsten en scheuren. Het grootste probleem was de drager, het houten paneel waarop het werd geschilderd. De planken waaruit het is opgebouwd krimpen en zetten uit in tegengestelde richting. Deze interne spanning leidde tot barsten, verfopstuwingen, openstaande voegen en zichtbare craquelures.
Meer dan twee jaar verbleef “De kunstkamer van Cornelis Van der Geest” in het KIK, het Koninklijke Instituut voor het Kunstpatrimonium. Tijdens de restauratie werd de verflaag nauwgezet hersteld waardoor de frisse originele kleuren weer zichtbaar werden. Het oorspronkelijke paneel kreeg een ondersteuning: een bijzonder elastisch paneel dat de beweging van de planken kan opvangen. Een principe uit de luchtvaart dat er voor moet zorgen dat het werk de komende decennia in goede staat zal blijven.
Visuele inventaris
De kunstkamer van Cornelis van der Geest is een eerbetoon van Willem Van Haecht aan zijn broodheer, de gelijknamige rijke handelaar en collectionneur. Waarom is dit werk zo belangrijk voor het Rubenshuis? Het vormt een belangrijke visuele inventaris en lofzang op de schilderkunst uit de 17de eeuw, zegt van Beneden.
Het schilderen van kunstkamers vormde in die tijd een genre. Naast werken waren er meestal ook kunstliefhebbers en belangrijke personages op te zien. Van Haecht schilderde het bezoek van de aartshertogen Albrecht en Isabella aan de kunstkamer. Die is indrukwekkend, met onder ander De Amazonenslag van Rubens en Jan van Eycks Badende Vrouw. De schilderijtjes in het schilderij zijn ook verbluffend accuraat. In de kunstkamer bevindt zich de culturele elite van het 17de eeuwse Antwerpen, het milieu waarin Rubens vertoefde, zoals Anthonie Van Dyck, burgemeester Nicolaas Rockox en Van der Geest zelf.
De kunstkamer van Nicolaas Van der Geest, is opnieuw te zien op zijn oorspronkelijk plaats en in een klimaatbox die de omstandigheden optimaal houdt. “Het is erg kostbaar en zeldzaam en we hopen dat het zelden nog het Rubenshuis zal moeten verlaten”, aldus nog directeur Van Beneden.
